Dobór ochronników słuchu

• wkładki przeciwhałasowe — (zatyczki przeciwhałasowe, stopery) wykonane zazwyczaj z pianki lub miękkiego tworzywa i noszone w kanale usznym. Wkładki wykonane z pianki przed włożeniem do ucha są rolowane, a następnie rozprężają się, dopasowując do kształtu kanału usznego. Ze względu na higienę wkładki te są jednokrotnego użytku. Wkładki wykonane z miękkiego tworzywa mogą być przemywane i stosowane jako wkładki wielokrotnego użytku. Wkładki przeciwhałasowe są oferowane jako luźne (niepołączone z sobą) lub też połączone sznureczkiem. Dodatkowo wkładki wielokrotnego użytku występują w wersji ze sprężyną dociskową (na pałąku).
• nauszniki przeciwhałasowe — składają się z dwóch czasz tłumiących dociskanych do głowy, które całkowicie zakrywają małżowiny uszne. Czasze tłumiące dociskane są za pomocą sprężyny dociskowej (pałąka). Ruchome połączenie czasz ze sprężyną dociskową umożliwia regulację i dopasowanie nausznika do kształtu głowy. Nauszniki wykonywane są również w wersji nakarkowej oraz wersji nahełmowej — każda czasza tłumiąca mocowana jest wówczas osobno do skorupy hełmu przy pomocy adaptera.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa hałas zaliczany jest do III, czyli najwyższej kategorii zagrożeń w miejscu pracy — tak samo jak ochrona dróg oddechowych oraz ochrona przed upadkiem z wysokości. Oznacza to, że może on powodować nieodwracalne pogorszenie stanu zdrowia, np. utratę słuchu. Do obowiązków pracodawcy należy więc zapewnienie pracownikom odpowiednich warunków pracy, w tym zabezpieczenie przed negatywnym wpływem hałasu. Jego zadaniem jest przede wszystkim wdrożenie działań, które mają na celu zmniejszenie ekspozycji na nieprzyjemne i zbyt głośne dźwięki.
Ochrona słuchu przed hałasem ma kluczowe znaczenie, gdyż może powodować nieodwracalne zmiany. W skrajnych przypadkach może dojść do jego całkowitego uszkodzenia. Co ważne, hałas negatywnie wpływa nie tylko na słuch, ale także na cały organizm oraz psychikę człowieka. Może wywoływać problemy z koncentracją oraz rozdrażnienie.

Hałas wyrażany jest w decybelach. Dzieli się go na kilka grup, w zależności od jego intensywności oraz wpływu na funkcjonowanie organizmu:

• do 35 dB – może irytować i utrudniać wykonywanie obowiązków zawodowych, ale nie jest niebezpieczny dla zdrowia,

• od 35 do 75 dB – wpływa negatywnie na układ nerwowy i może powodować rozdrażnienie,

• od 75 do 85 dB – zmniejsza wydajność i może powodować uszkodzenie słuchu,

• od 85 do 130 dB – taki hałas uszkadza narządu słuchu oraz może wywoływać wiele innych schorzeń,

• powyżej 130 dB – powoduje drgania narządów wewnętrznych, co może je uszkadzać, oraz zaburza pracę błędnika.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami BHP ochrona słuchu przed hałasem należy do obowiązków pracodawcy. Jeśli poziom decybeli przekracza 80 dB, pracodawca musi dostarczyć zatrudnionym ochronniki słuchu. Rodzaje takich zabezpieczeń są wymienione nieco niżej. W momencie, gdy hałas przekracza 85 dB pracodawca ma prawo nakazać swoim pracownikom noszenie elementów ochronnych.

Podstawowym parametrem ochronników słuchu jest wartość tłumienia. Najważniejszym celem podczas doboru odpowiedniego ochronnika słuchu na dane stanowisko zagrożone hałasem  jest zapewnienie wartości poziomu dźwięku A pod ochronnikiem słuchu mniejszej niż wartość dopuszczalna, która zgodnie z obowiązującymi przepisami wynosi 80dB równoważnego poziomu dźwięku A dla 8 godzin (próg działania). Równoważny poziom dźwięku A dla 8 godzin odpowiada poziomowi ekspozycji na hałas odniesionemu do 8-godzinnego dobowego wymiaru pracy. 
Optymalny poziom dźwięku A dobiegającego do ucha pracownika zawiera się w granicach 75-80dB. Większa ochrona nie jest wskazana, gdyż pracownik staje się zbytnio izolowany od otoczenia i może nie usłyszeć np. sygnałów alarmowych.

Aby określić wymaganą wartość tłumienia ochronnika słuchu, należy dysponować wynikami pomiarów hałasu na stanowisku pracy. Doboru ochronników słuchu do wielkości hałasu na stanowisku pracy  można dokonać metodą dokładną — określając wymaganą wartość tłumienia w poszczególnych pasmach oktawowych w zakresie 63-8000Hz lub też metodami przybliżonymi: metodą HML określającą wymagane tłumienie w zakresie hałasu wysokoczęstotliwościowego (H), średnioczęstoliwościowego (M) i niskoczęstotliwościowego (L) lub najbardziej przybliżoną metodą SNR (jednoliczbowa ocena tłumienia) porównującą zmierzoną wartościach poziomu dźwięku C hałasu na stanowisku pracy z liczbą SNR podawaną w instrukcji użytkowania danego ochronnika.

Wartości H, M, L, SNR oraz tłumienie w poszczególnych pasmach oktawowych ochronnika słuchu powinny być umieszczone w jego instrukcji użytkowania.
Szczegółowy sposób szacowania poziomu dźwięku A pod ochronnikami za pomocą wymienionych metod podany jest w normie PN-EN ISO 4869-2
Po określeniu wymaganego poziomu tłumienia należy w dalszej kolejności wziąć pod uwagę cechy indywidualne pracownika (np. kształt i wielkość głowy, uszu), inne niż hałas warunki środowiska pracy (np. zapylenie, wilgotność) oraz współdziałanie z innymi środkami ochrony indywidualnej (hełmy, okulary). Wskazane jest również, aby umożliwić pracownikowi wybór jednego z kilku modeli ochronników słuchu spełniających powyższe wymagania, zgodnie z jego indywidualnymi preferencjami. Tak dobrana ochrona słuchu jest chętniej stosowana przez pracownika, a zatem lepiej spełnia swoje zadanie, gdyż nawet krótkie przerwy w stosowaniu środka ochrony indywidualnej słuchu spowodowane np. odczuwanym dyskomfortem, ograniczają w znacznym stopniu skuteczność ochrony.

Hałas nie tylko negatywnie wpływa na komfort pracy oraz na wydajność pracowników. Jest także niebezpieczny dla narządu słuchu. Osoby narażone na szkodliwe dźwięki muszą stosować odpowiednie środki ochrony osobistej, które zminimalizują ryzyko kłopotów ze zdrowiem.
Właściwy dobór ochronników słuchu ma duże znaczenie dla bezpieczeństwa pracowników, dlatego musi być prawidłowo dopasowany do warunków panujących w miejscu pracy. Podczas doboru najlepszego środka ochrony słuchu, trzeba wziąć pod uwagę przede wszystkim następujące kryteria:

• Tłumienie dźwięków — ryzyko uszkodzenia słuchu jest niskie, gdy dzienny poziom ekspozycji na hałas ważony krzywą A w okresie 8 godzin wynosi poniżej 80 dB.

• Potrzeba komunikacji — za pomocą połączenia Bluetooth lub łączności radiowej.

• Środowisko pracy — czy hałas jest jednostajny, czy przerywany? Czy jest potrzeba zachowania świadomości sytuacyjnej? Czy ochrona słuchu jest wymagana wszędzie, czy tylko w określonych miejscach?

• Kompatybilność z innymi środkami ochrony indywidualnej — gogle ochronne, okulary ochronne, osłony twarzy czy odzież ochronna może mieć wpływ na szczelność akustyczną. Np. okulary bhp z szerokim obwodem zauszników mogą znacząco przyczynić się do utraty tłumienia.

• Komfort — jeśli ochronniki słuchu będzie niewygodny dla pracownika, np. przez zbyt ciasny pałąk nagłowny lub przez ogólną konstrukcję zatyczek do uszu, użytkownik będzie narażony na uszkodzenie słuchu.

• Prawidłowe dopasowanie — odpowiednie testy dopasowania mogą okazać się pomocne.

Ochronniki słuchu możemy podzielić ze względu na konstrukcję:

Inaczej nazywane jako: zatyczki przeciwhałasowe, stopery — wykonane zazwyczaj z pianki lub miękkiego tworzywa i noszone w kanale usznym. Można wyróżnić następujące rodzaje wkładek:

• jednokrotnego użytku — wykonane z pianki przed włożeniem do ucha są rolowane, a następnie rozprężają się, dopasowując do kształtu kanału usznego. Ze względu na higienę wkładki te są jednokrotnego użytku.
• Wielokrotnego użytku — wykonane z miękkiego tworzywa mogą być przemywane i stosowane jako wkładki wielokrotnego użytku. Wkładki przeciwhałasowe są oferowane jako luźne (niepołączone z sobą) lub też połączone sznureczkiem. Dodatkowo wkładki wielokrotnego użytku występują w wersji ze sprężyną dociskową (na pałąku)

Składają się z dwóch czasz tłumiących dociskanych do głowy, które całkowicie zakrywają małżowiny uszne. Czasze tłumiące dociskane są za pomocą sprężyny dociskowej (pałąka). Ruchome połączenie czasz ze sprężyną dociskową umożliwia regulację i dopasowanie nausznika do kształtu głowy. Nauszniki wykonywane są również w wersji nakarkowej oraz wersji nahełmowej — przy trzeciej opcji, każda czasza tłumiąca mocowana jest wówczas osobno do skorupy hełmu przy pomocy adaptera.
Można wyróżnić również nauszniki składane oraz dielektryczne. Te drugie nie posiadają elementów metalowych i niektóre z nich nadają się do użytku podczas badań pacjentów techniką rezonansu magnetycznego (MR).

Właściwie zastosowane pasywne ochronniki słuchu skutecznie chronią przed szkodliwymi dźwiękami, ale jednocześnie wyraźnie utrudniają swobodną komunikację pomiędzy pracownikami oraz utrudniają odbieranie sygnałów alarmowych przez obsługiwane maszyny czy urządzenia. Aby móc słyszeć dźwięki otoczenia i komunikować się z osobami w pobliżu należy korzystać z aktywnych ochronników słuchu.
Ochronniki z aktywną redukcją hałasu tłumią hałas, ale układ elektroniczny przenosi dźwięki, ograniczając ich poziom do wartości bezpiecznej. Dźwięki w zakresie częstotliwości mowy ludzkiej są nawet relatywnie wzmacniane, co poprawia komunikację w hałaśliwym otoczeniu. Nauszniki aktywne świetnie nadają się do ochrony przed hałasem impulsowym, z tego względu są niezastąpione np. na strzelnicach — osoby łatwo mogą prowadzić rozmowy, słychać komendy a huk strzału jest "obcinany" do wartości bezpiecznej dla ucha. Są dostępne również w wersji nagłownej jak i nahełmowej jak również jako elektroniczne zatyczki.

Aktywne ochronniki słuchu zapewniają:

• regulacje dźwięków otoczenia — możliwość komunikacji z innymi pracownikami w hałaśliwym otoczeniu bez konieczności zdejmowania nauszników.

• szeroki zakres zastosowań — nadają się do pracy w przemyśle jak również na strzelnicach czy w polowaniach.

• świadomość sytuacyjną — umożliwiają słyszenie otoczenia w postaci np. nadjeżdżających pojazdów lub sygnałów alarmowych.

Zatyczki do uszu / ochronniki słuchu zależne od poziomu zostały zaprojektowane tak, aby nie izolować istotnych dźwięków z zewnątrz, a jednocześnie tłumić hałas o wysokim natężeniu. Mogą być stosowane w miejscach o okresowej lub przerywanej emisji hałasu (hałasu impulsowego), w których muszą być słyszalne zewnętrzne sygnały ostrzegawcze. Norma ta obejmuje zatyczki do uszu / ochronniki słuchu wyposażone w elektroniczny układ scalony do celów regeneracji dźwięku.

Jeżeli narażenie użytkownika na hałas przekracza 105 dB(A), zwłaszcza jeśli występuje dużo dźwięków o niskiej częstotliwości, np. przy sprężarce, itp. może być konieczne podwójne zabezpieczenie.

Według zasady noszenie wkładek przeciwhałasowych razem z nausznikami ochronnymi zapewnia więcej redukcji hałasu o około 6dB niż każde z produktów oddzielnie. Dodatkowa ochrona, którą można uzyskać, zależy od częstotliwości dźwięku. Aby oszacować całkowite tłumienie, wystarczy dodać 6 dB do wyższej z wartości – tłumienia oferowanego przez nauszniki lub wkładki przeciwhałasowe.

Na przykład wartość SNR nauszników 3M PELTOR X2A wynosi 31 dB, a zatyczek 3M EAR SOFT 21 wynosi 21 dB. Łączna ochrona generowana przez oba urządzenia założone razem wyniesie 37 dB.

Nauszniki nie tłumią całkowicie hałasu, dzięki czemu podczas ich noszenia nie ma się wrażenia odcięcia od świata zewnętrznego. Mimo wielu zalet takie elementy ochrony osobistej mają także wady. Jedną z nich jest to, że po kilku godzinach ich noszenia bardzo często stają się one ciężkie i zaczynają przeszkadzać. Podczas pracy w wysokich temperaturach powodują również nadmierne pocenie się, co negatywnie wpływa na komfort zatrudnionych osób. 
Zatyczki do uszu sprawdzają się świetnie wszędzie tam, gdzie zachodzi potrzeba jedynie sporadycznej ochrony słuchu. Są tanie, dlatego ich zakup nie obciąża nadmiernie budżetu. Bardzo często  takie ochronniki noszą osoby dokonujące np. audytów. 
Największą wadą jest to, że zarówno elementy jednorazowe, jak i zatyczki wielokrotnego użytku, są niewygodne podczas noszenia. Trudno dopasować je do kanału słuchowego zwłaszcza gdy są wykonane z mało plastycznego tworzywa. Zatyczki odcinają także osobę, która je nosi, od świata zewnętrznego. Nie jest w stanie odbierać żadnych bodźców dźwiękowych, co może być niebezpieczne. 
Wspomniane już aktywne ochronniki słuchu sprawdzają się przede wszystkim w najbardziej wymagających miejscach pracy. Świetnie radzą sobie wszędzie tam, gdzie pracownicy są szczególnie narażeni na nadmierny hałas. Doskonale tłumią wszelkie dźwięki z zewnątrz, a dzięki wbudowanemu systemowi komunikacji elektronicznej pracownicy mogą swobodnie porozumiewać się ze sobą bez konieczności ich ściągania. 
Aktywne ochronniki słuchu, podobnie jak klasyczne nauszniki, po kilku godzinach noszenia stają się dość niewygodne. Powodują także nadmierne pocenie się. Ze względu na wbudowany system komunikacji są nieco cięższe niż tradycyjne nauszniki.

Ochrona przed szkodliwym hałasem polega na usunięciu jego szkodliwej dawki. Podobnie jak w innych zagrożeniach, dla hałasu istnieje wartość graniczna, po której przekroczeniu hałas zaczyna być szkodliwy. Granica ta została ustalona na 85 dB. Jest to dopuszczalna dawka hałasu dla normalnego, 8-godzinnego dnia pracy. Jednak nawet przez krótki okres czasu, zabroniona jest praca w hałasie, którego poziom przekracza 115 dB. Warto też zauważyć, że (w odróżnieniu od większości powszechnie używanych skal) natężenie dźwięku mierzy się nie w skali dziesiętnej, lecz w skali logarytmicznej. Oznacza to podwojenie natężenia dźwięku przy wzroście o każde 3 dB. 
Należy w związku z tym pamiętać, że dopuszczalne przez 8 godzin dziennie przebywanie w środowisku z hałasem na poziomie 85 dB przy zmianie natężenia do np. 88 dB dopuszcza już tylko 4 godziny pracy dziennie w hałasie, a przy natężeniu dźwięku 100 dB wolno nam przebywać już tylko 10 minut bez ryzyka uszkodzenia słuchu! 
Pracodawca powinien przeszkolić pracowników pod kątem prawidłowego stosowania ochronników słuchu oraz nadzorować prawidłowość ich stosowania. Należy również pamiętać o prawidłowym przechowywaniu i konserwacji ochronników słuchu. Źle przechowywane i konserwowane ochronniki słuchu tracą z czasem swoje właściwości ochronne. Dotyczy to w szczególności nauszników przeciwhałasowych, w których należy pamiętać o okresowej wymianie poduszek uszczelniających.

Zabezpieczenie przed nadmiernym hałasem ma ogromne znaczenie. Bez niego słuch jest narażony na uszkodzenia, które mogą być nieodwracalne. Każdy pracodawca musi więc zapewnić swoim pracownikom właściwą ochronę przed ekspozycją na zbyt głośne dźwięki. Pomogą w tym sprawdzone ochronniki słuchu, które znajdziesz w naszym asortymencie. Są to zarówno jednorazowe, jak i wielorazowe wkładki, a także tradycyjne nauszniki oraz nowoczesne modele elektroniczne. Gwarantują one skuteczną ochronę przed hałasem w miejscu pracy i nie tylko.

Należy pamiętać, aby ochronniki słuchu były skuteczne, muszą być:

• Prawidłowo dobrane

• Szczelnie dopasowane

• Stosowane przez cały czas narażenia na hałas

• Sprawne

1. W przypadku modelu składanego kapsuły zaleca się składać od wewnątrz do zewnątrz.

2. Ustaw kapsuły w taki sposób, aby dokładnie zakrywały uszy.

3. Za pomocą kabłąka dopasuj je do swojej głowy.

4. Podczas zakładania tradycyjnych nauszników ochronnych trzeba się upewnić, że cała małżowina jest pod nimi dobrze schowana. Między uszami a kapsułami nie powinny znajdować się włosy czy inne przeszkody, takie jak np. okulary. W przeciwnym razie ochrona słuchu może nie być wystarczająca.

Zabezpieczenie przed nadmiernym hałasem ma ogromne znaczenie. Bez niego słuch jest narażony na uszkodzenia, które mogą być nieodwracalne. Każdy pracodawca musi więc zapewnić swoim pracownikom właściwą ochronę przed ekspozycją na zbyt głośne dźwięki. Pomogą w tym sprawdzone ochronniki słuchu, które znajdziesz w naszym asortymencie. Są to zarówno jednorazowe, jak i wielorazowe wkładki, a także tradycyjne nauszniki oraz nowoczesne modele elektroniczne. Gwarantują one skuteczną ochronę przed hałasem w miejscu pracy i nie tylko.

Należy pamiętać, aby ochronniki słuchu były skuteczne, muszą być:

• Prawidłowo dobrane

• Szczelnie dopasowane

• Stosowane przez cały czas narażenia na hałas

• Sprawne

Sam dobór odpowiednich ochronników nie wystarczy, aby spełniały swoją funkcję. Muszą być także prawidłowo stosowane, aby optymalnie zabezpieczały narząd słuchu. Każdy pracownik musi więc wiedzieć, w jaki sposób je zakładać. Warto przyjrzeć się temu nieco bliżej. 
Jednorazowe wkładki

1. Przed ich zastosowaniem umyj dłonie, a następnie wyciągnij wkładki z opakowania.
2. Zwiń je tak mocno, jak to możliwe, pamiętając o tym, aby się nadmiernie nie zmarszczyły.
3. Włóż zatyczkę jak najgłębiej w przewód słuchowy.
4. Po użyciu wkładkę wyjmij, lekko ją przekręcając.
5. Zutylizuj zużytą zatyczkę, wrzucając ją do odpowiedniego pojemnika. 

Wkładki wielokrotnego użytku 

1. Po wyjęciu wkładki z pojemnika chwyć ją za podstawę.
2. Odciągnij delikatnie ucho do góry i do tyłu jednocześnie. Włóż zatyczkę do przewodu słuchowego. 
3. Dobrze umieszczona wkładka powinna być widoczna także z zewnątrz. 

Wkładki wielokrotnego użytku, które są ze sobą połączone sznurkiem lub pałąkiem, trzeba odkładać do pojemnika w taki sposób, aby się nie poplątały. Dzięki temu ich ponowne wyjęcie nie będzie stanowić problemu. 

Tradycyjne nauszniki 

1. W przypadku modelu składanego kapsuły zaleca się składać od wewnątrz do zewnątrz.
2. Ustaw kapsuły w taki sposób, aby dokładnie zakrywały uszy.
3. Za pomocą kabłąka dopasuj je do swojej głowy. 

Podczas zakładania tradycyjnych nauszników ochronnych trzeba się upewnić, że cała małżowina jest pod nimi dobrze schowana. Między uszami a kapsułami nie powinny znajdować się włosy czy inne przeszkody, takie jak np. okulary. W przeciwnym razie ochrona słuchu może nie być wystarczająca. 
Zabezpieczenie przed nadmiernym hałasem ma ogromne znaczenie. Bez niego słuch jest narażony na uszkodzenia, które mogą być nieodwracalne. Każdy pracodawca musi więc zapewnić swoim pracownikom właściwą ochronę przed ekspozycją na zbyt głośne dźwięki. Pomogą w tym sprawdzone ochronniki słuchu, które znajdziesz w naszym asortymencie. Są to zarówno jednorazowe, jak i wielorazowe wkładki, a także tradycyjne nauszniki oraz nowoczesne modele elektroniczne. Gwarantują one skuteczną ochronę przed hałasem w miejscu pracy i nie tylko.