W profilaktyce zawodowych chorób skóry, równie ważne jak stosowanie środków ochronnych i pielęgnacyjnych jest prawidłowe mycie i czyszczenie skóry, w szczególności mycie i czyszczenie rąk. W większości przypadków pracownicy nie zdają sobie sprawy, że niewłaściwe mycie i czyszczenie skóry może doprowadzić do powstania lub pogłębienia chorób skóry.
Dobór środków do czyszczenia skóry
Aby zapobiegać powstawaniu zawodowych chorób skóry, przy wyborze środka czystości trzeba zwrócić uwagę na to, żeby był bezpieczny przede wszystkim dla naszego zdrowia a także środowiska. Każde mycie i usuwanie brudu powinno być możliwie staranne. Podejmując decyzję przy zakupie środka czystości nie można kierować się wyłącznie niską ceną. W praktyce wiele zakładów pracy decyduje się na zakup jednego, często bardzo silnego środka, pomimo faktu, iż w większości przypadków wystarczyłby produkt nie tak silny, a bardziej bezpieczny dla naszej skóry. Z drugiej strony zdarzają się sytuacje, w których szczególnie specjalistyczne i uporczywe zabrudzenia usuwane są ze skóry w sposób niebezpieczny i prymitywny dla zdrowia pracowników np. przy użyciu piasku, trocin, granulowanego plastiku, pumeksu, wybielaczy chemicznych czy rozpuszczalników. Dlatego wybór środków do czyszczenia skóry powienien być proporcjonalny do występującego stopnia zabrudzenia, miejsca i rodzaju wykonywanej pracy oraz bezpieczny dla zdrowia.
Podziału środków do czyszczenia skóry można dokonać ze względu na stopień i rodzaj zabrudzenia skóry:
-
zabrudzenia lekkie (niewidzialne gołym okiem) - stosowane środki do mycia i czyszczenia zawierają substancje powierzchniowo czynne np. mydło lub inne syntetyczne detergenty. Stosowane w biurach i gospodarstwach domowych np. przy lekkich pracach montażowych.
-
zabrudzenia silne i bardzo silne (łatwo widoczne na powierzchni skóry) - należy stosować środki zawierające substancje powierzchniowo czynne oraz środek ścierny. Zwykły środek zawierający tylko kombinację detergentów nie wystarczy. Stosowane w przypadku mocno wnikającego brudu w głąb naskórka np. środowisko olejowe, smary, grafit.
-
specjalistyczne zabrudzenia - stosowane środki powinny zawierać substancje powierzchniowo czynne, środek ścierny oraz rozpuszczalnik. Stosowane przy uporczywych zabrudzeniach takich jak żywice, lakiery oraz niektóre kleje. Powinny być one tak dobrane tak aby jak najmniej zaszkodzić zdrowiu, dlatego nie zaleca się samodzielnego używania takich substancji jak: trójchloroetylen, benzyna, rozcieńczalniki czy chemiczne wybielacze ze względu na ich toksyczność i ich rakotwórcze działanie.
Środki do mycia i czyszczenia skóry oferowane są w postaci mydła, pasty (pasta bhp), żelu lub płynu czyszczącego.
Ewolucja środków czystości
Wspominany wcześniej piasek jako jeden z używanych środków ściernych ma bardzo dobre właściwości czyszczące, ale bardzo niszczy naskórek. Tak więc piasek, a następnie wióry drzewne i granulki plastiku odchodzą w przeszłość. Piasek był całkowicie pozbawiony warstwy ochronnej a jego znaczna ilość i masa nie raz zapychała rury kanalizacyjne w zakładach pracy. W czasach obecnych prym wiedzie mielona łupina orzecha włoskiego. Jest to przełom w dziedzinie środków czystości. Produkt jest całkowicie naturalny i biodegradowalny. Łupina orzecha jest nietoksyczna i nie powoduje żadnych reakcji alergicznych. Specjalne metody produkcji sprawiają, że produkt pod względem mikrobiologicznym jest czysty, a jego drobinki nie uszkadzają naskórka w czasie mycia.
W przypadku środków specjalistycznych ostatnio na rynku pojawiają się produkty posiadające taką samą skuteczność jak środki czyszczące z zawartością rozpuszczalnika. Ich zasadniczym składnikiem jest jednak naturalny olej roślinny. Najlepsze działanie wykazuje olej rzepakowy, który w połączeniu z odpowiednimi detergentami usuwa bardzo silne zabrudzenia, co wiąże się z brakiem środka ściernego.
Podsumowując najnowsze kierunki rozwoju środków do czyszczenia skóry są wyznaczone przez dwa podstawowe czynniki: dermatologiczny (mający za zadanie chronić zdrowie użytkowników) i ekologiczny (mający na celu ochronę środowiska).
Wykorzystano materiały: Piotr Leszczyński - Aco-Tec
